Co charakteryzuje

Cukrzyca?

Cukrzyca, potocznie nazywana diabetes lub diabetes, jest przewlekłą chorobą metaboliczną charakteryzującą się podwyższonym poziomem cukru we krwi (hiperglikemią). U osób dotkniętych tą chorobą glukoza (cukier) nie może skutecznie przedostać się do komórek, co prowadzi do gromadzenia się cukru we krwi. Podwyższony poziom cukru we krwi może prowadzić do poważnych długoterminowych problemów zdrowotnych, w tym uszkodzenia naczyń krwionośnych, nerwów i narządów. Cukrzyca wymaga leczenia przez całe życie i samokontroli w celu kontrolowania poziomu glukozy we krwi i zapobiegania powikłaniom.

Informacje o objawach

Więcej informacji

Ważne fakty dotyczące cukrzycy

Objawy cukrzycy:

Częste oddawanie moczu (wielomocz)
Silne uczucie pragnienia (polidypsja)
Zwiększone łaknienie (polifagia)
Zmęczenie i ogólne osłabienie
Zmiany masy ciała (utrata masy ciała w cukrzycy typu 1, przyrost masy ciała w cukrzycy typu 2)
Zaburzenia widzenia (niewyraźne widzenie)
Powolne gojenie się ran
Swędzenie, szczególnie w okolicy narządów płciowych
Drętwienie lub mrowienie w dłoniach i stopach

Konsekwencje nieleczonej lub źle kontrolowanej cukrzycy:

Choroby układu krążenia (zawał serca, udar mózgu)
Problemy z nerkami (nefropatia cukrzycowa)
Powikłania oczne (retinopatia cukrzycowa, zaćma, jaskra)
Uszkodzenie nerwów (neuropatia cukrzycowa)
Problemy ze stopami (stopa cukrzycowa)
Infekcje skóry i słabe gojenie się ran
Zaburzenia potencji (zaburzenia erekcji)
Gastropareza (opóźnione opróżnianie żołądka)
Powikłania ciąży (z cukrzycą ciążową)

Najczęstsze formy cukrzycy

Cukrzyca typu 1

Choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy organizmu omyłkowo atakuje i niszczy komórki produkujące insulinę (komórki beta) w trzustce. Upośledza to produkcję insuliny. Zniszczenie komórek beta powoduje całkowity niedobór insuliny. Cukrzyca typu 1 pojawia się zwykle w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania, ale może również wystąpić u osób dorosłych. Przyczyną występowania jest głównie predyspozycja genetyczna.

Cukrzyca typu 2

Cukrzyca typu 2 pojawia się zwykle po 40. roku życia, ale może również wystąpić u młodszych osób ze względu na czynniki związane ze stylem życia. W tym typie zaburzona regulacja poziomu cukru we krwi leży w samych komórkach ciała. Początkowo trzustka produkuje wystarczającą ilość insuliny, ale komórki stają się mniej wrażliwe na jej działanie (insulinooporność). Powoduje to niedobór insuliny. Trzustka nie jest w stanie wyprodukować wystarczającej ilości insuliny, aby zaspokoić zapotrzebowanie lub produkuje ją w nadmiarze, co w dłuższej perspektywie prowadzi do wyczerpania.

Cukrzyca ciążowa

Postać występująca podczas ciąży jest spowodowana hormonami, które wpływają na działanie insuliny i zwiększają poziom cukru we krwi. Osoby dotknięte tą chorobą nie chorowały na cukrzycę przed ciążą.

Jakie czynniki ryzyka mogą prowadzić do cukrzycy typu 2?

Oprócz predyspozycji genetycznych i własnych hormonów organizmu, które są w dużej mierze odpowiedzialne za cukrzycę typu 1 i cukrzycę ciążową, pewne czynniki środowiskowe również odgrywają rolę w wystąpieniu cukrzycy typu 2 w ciągu całego życia.

Niezdrowa dieta

Brak aktywności fizycznej

Nadwaga i otyłość

Stres i brak snu

Upośledzona tolerancja glukozy

Jak diagnozuje się stopę cukrzycową?

Cukrzyca jest zwykle diagnozowana za pomocą różnych badań krwi, które mierzą poziom glukozy we krwi. Procedury diagnostyczne dla różnych typów są podobne. Oprócz poniższych testów można przeprowadzić dalsze badania i testy laboratoryjne w celu określenia typu i stopnia zaawansowania cukrzycy, rozpoznania innych możliwych powikłań i oceny stanu zdrowia.

Badanie stężenia glukozy we krwi na czczo

Poziom glukozy we krwi jest mierzony po co najmniej 8 godzinach abstynencji od jedzenia. Poziom glukozy we krwi na czczo wynoszący 126 miligramów na decylitr (mg/dl) lub wyższy w dwóch oddzielnych dniach jest uznawany za diagnozę cukrzycy.

Doustny test tolerancji glukozy (OGTT)

Osoby, których to dotyczy, muszą być trzeźwe. Następnie wypije roztwór cukru. Próbki krwi są pobierane w regularnych odstępach czasu w celu sprawdzenia poziomu glukozy we krwi. Wartość stężenia glukozy we krwi wynosząca 200 mg/dl lub więcej 2 godziny po podaniu roztworu cukru potwierdza rozpoznanie cukrzycy.

Test HbA1c (długoterminowy test poziomu glukozy we krwi)

Test HbA1c mierzy średni poziom glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2 do 3 miesięcy. Wartość HbA1c wynosząca 6,5% lub więcej wskazuje na cukrzycę.

Co zrobić z cukrzycą?

Cukrzyca typu 1

Leczenie: Osoby z cukrzycą typu 1 potrzebują insuliny do końca życia, ponieważ ich organizm nie wytwarza własnej insuliny. Insulina może być podawana we wstrzyknięciach lub za pomocą pompy insulinowej.
Samokontrola: Regularne monitorowanie poziomu glukozy we krwi, dawkowanie insuliny, zdrowa dieta i aktywność fizyczna mają kluczowe znaczenie dla kontrolowania poziomu glukozy we krwi. W ten sposób można wpływać na jakość życia nawet w przypadku tej nieuleczalnej choroby.

Cukrzyca typu 2

Leczenie: Początkowo wystarczająca może być zmiana stylu życia poprzez zdrową dietę i regularne ćwiczenia. W niektórych przypadkach może to odwrócić chorobę. W bardziej zaawansowanych przypadkach zwykle nie jest to już możliwe i konieczne może być przyjmowanie leków doustnych lub insuliny.
Samokontrola: Kontrola masy ciała, zdrowa dieta, aktywność fizyczna i regularne monitorowanie poziomu glukozy we krwi mają kluczowe znaczenie dla radzenia sobie z cukrzycą typu 2.

Cukrzyca ciążowa

Leczenie: W większości przypadków dostosowana dieta i aktywność fizyczna mogą kontrolować poziom cukru we krwi. W niektórych przypadkach może być wymagana insulina. Po urodzeniu dziecka choroba zwykle ustępuje samoistnie.
Samokontrola: Regularne pomiary stężenia glukozy we krwi i przestrzeganie zaleceń lekarza podczas ciąży są ważne dla zdrowia matki i nienarodzonego dziecka.
Jednak kobiety, które cierpią na cukrzycę ciążową podczas ciąży, mają zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w późniejszym życiu. Ważne jest, aby po porodzie regularnie poddawać się badaniom kontrolnym i prowadzić zdrowy tryb życia w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2.

Ważne pomoce w samodzielnym leczeniu cukrzycy

Szkolenie w zakresie cukrzycy

Po zdiagnozowaniu cukrzycy osobom dotkniętym tą chorobą często zaleca się wzięcie udziału w szkoleniu diabetologicznym. Szkolenie to zapewnia im kompleksowe informacje na temat ich choroby, w tym objawów, możliwych konsekwencji i opcji leczenia. Szkolenie zapewnia również wiedzę na temat postępowania w przypadku nagłych powikłań, takich jak hipoglikemia, oraz środków, jakie należy podjąć w takich przypadkach. Jest to cenna okazja dla osób chorych na cukrzycę do poprawy samokontroli i zdobycia umiejętności niezbędnych do skutecznego radzenia sobie z chorobą.

Dziennik cukrzycy

Dzienniczek cukrzycy może być bardzo pomocny w regularnym monitorowaniu poziomu glukozy we krwi w celu uzyskania lepszego przeglądu wartości. Wszystkie wyniki pomiarów są wprowadzane do dziennika, podobnie jak informacje o przyjmowaniu tabletek cukru we krwi lub insuliny oraz, w stosownych przypadkach, wartości ciśnienia krwi. Zaleca się zabieranie dzienniczka ze sobą na wizyty lekarskie w celu optymalizacji leczenia.

Źródła

Należy pamiętać, że wszystkie treści dotyczące poszczególnych zdjęć klinicznych, zabiegów, procedur itp. są informacjami ogólnymi i mogą się różnić w zależności od lekarza oraz indywidualnego przypadku i sytuacji początkowej.
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zawsze skonsultować się z lekarzem.

Niemieckie Stowarzyszenie Lekarzy (BÄK), Krajowe Stowarzyszenie Lekarzy Ustawowego Ubezpieczenia Zdrowotnego (KBV), Stowarzyszenie Naukowych Towarzystw Medycznych w Niemczech (AWMF). Krajowe wytyczne dotyczące opieki zdrowotnej: Leczenie cukrzycy typu 2 (S3, w trakcie przeglądu). Nr rejestru AWMF: nvl-001g. 2021.

Morbach S, Lobmann R, Eckhard M, Müller E, Reike H, Risse A et al. Zespół stopy cukrzycowej. Diabetolog 2020; 16(1): 54-64.

Diabetes Information Service Monachium: Choroby następcze stóp.

www.diabinfo.de

Herold G.: Choroby wewnętrzne. Self-published. 2014.